Savaş sırasında müzik okulu

Savaş Sırasında Müzik Okulu, 1945-1946. 38x50 cm.

Sergei Alekseevich Grigoriev (1910-1988), özellikle II. Dünya Savaşı sonrası Sovyet toplumcu gerçekçiliğinin önemli ressamlarından biridir. 1974 yılında, SSCB Halk Sanatçısı unvanı almıştır.

Aslı Ukrayna Sanat Müzesi’nde (Kiev) bulunan, suluboya ya da guaj ile çalışılmış bu tablo, kompozisyon/ayrıntı/ideoloji dengesinden özgün bir kimlik çıkarabilmiş Grigoriev’in ilginç yapıtlarından biridir.

Tablo, savaş sırası ya da hemen sonrasında, bir müzik okulundaki ders veya sınavı betimliyor. Dekor ve kıyafetlerin mütevazılığı, ortamın ısıtılamamış oluşu, yüzlerdeki ciddiyet ama yumuşaklık, maddi yıkıma uğramış savaş sonrası Sovyet yaşamını olanca gerçekliğiyle yansıtıyor. Ancak bunun karamsarlık içermediği de hemen göze çarpanlar arasında. Yalın ışık ve ton kullanımı, yaşanan ile örtüşüyor. Fazladan hiçbir şey yok; her şey işlevsel konumda. Resme bakan kişi, sahnenin doğrudan tanığı oluyor; dramatik bakışlı, uzaktan izleyen biri değil.

Yaşanmış olan yıkım karşısında, ülkenin ayağa kaldırılmasında en önemli etmenler arasında, müzik ile simgelenen kültürün bulunuşu, çocuk ve gençlerin bu alanda yetişmelerine verilen önem, tablonun ideolojik içeriği açısından çok anlamlı. Sovyet dünyasının başta müzik, kültüre verdiği büyük önem, savaş sonrasındaki barış ortamının müzik ile simgelenişi ve piyano ile özdeşleşen müzik… Tablonun 1945-1946’da yapıldığı unutulmamalı.

O ağır koşullarda bile Sovyet halkının kültürel direnç ve moral canlılığının simgesi olan müzik, aynı zamanda, çocuklar ve gençler üzerinden umut dolu yarınlar/gelecek inancına da açılan kapı.